10 maja 2014

ENERGETYKA WYSIŁKU W MUAY THAI, CZYLI TROCHĘ TEORII I STATYSTYKI.

Pojedynek sportowy według profesjonalnych i amatorskich regulaminów muay thai stawia walczącym bardzo wysokie wymagania, zarówno pod względem kondycyjnym, technicznym jak i psychicznym.


Jak skutecznie przygotować się do walki? Nadużywanie motywacyjnego hasła "trenuj ciężko, wygrywaj łatwo" pozostawmy użytkownikom portali społecznościowych. Ciężko, nie zawsze znaczy dobrze! Jak trenować mądrze, by najmniejszym kosztem osiągnąć zadowalające efekty - oto jest pytanie?
Dobry zawodnik powinien posiadać wszystkie składowe sprawności fizycznej rozwinięte na wysokim poziomie. Drabik podzielił je na: zdolności kondycyjne (składające się z siły, wytrzymałości i szybkości), zdolności koordynacyjne i gibkość. Ze względu na strefę przemian walkę muay thai można zakwalifikować do strefy II – mieszanej (J. Popinigis). Badania, podczas symulacji walki wykazały że, średni wydatek energetyczny wynosił 10.75 ± 1.58 kcal • min-1, co odpowiada 9.39 ± 1.38 ekwiwalentu metabolicznego. Pobór tlenu i HR były zawsze powyżej poziomu progu beztlenowego. Dodatkowo odnotowano nagły wzrost CO2 w pierwszej rundzie, która osiągnęła wartość 636 ± 66.5 ml • min-1. Po czym w dalszej części walki parametr ten stopniowo opadał. Po początkowym "wybuchu" glikolizy beztlenowej, wystąpił stopniowy wzrost w dostawie energii pochodzącej z przemian aerobowych, co może świadczyć o bardzo dużych wymaganiach tej konkurencji angażujących zarówno metabolizm tlenowy, jak i glikolizę beztlenową. W ten sposób udowodniono, iż plan treningowy powinien uwzględniać trening torów aerobowych, jak i beztlenowych systemów energetycznych.

O skrajnie ciężkim wysiłku podczas pojedynku w muay thai świadczy stężenie mleczanu we krwi, zbadane podczas Mistrzostw Świata Bangkok 2009. Badań dokonano w 3 minucie restytucji po walce, analizatorem The Edge, i wynosiło ono 15, 6 – 18, 9 mmol/l.

Różnorodność działań ringowych podczas walki w muay thai wymaga od zawodnika wszechstronnego i całościowego treningu.


Każdy pojedynek toczy się w: dystansie - gdzie zawodnicy operują kopnięciami i długimi uderzeniami, w półdystansie – gdzie wykorzystują uderzenia kolanami i łokciami oraz krótkie ciosy (sierpowe, podbródkowe i proste) oraz w klinczu. Klincz to w głównej mierze element siłowy polegający na ściąganiu głowy, obracaniu i obalaniu przeciwnika w celu wypracowaniu dogodnej pozycji do uderzania kolanami lub łokciami.




,,Na specyficzny wysiłek fizyczny organizm adaptuje się w sposób specyficzny”. W ciągu trwania jednostki treningowej, w ramach pracy w danej strefie energetycznej należy płynnie łączyć wszystkie składowe walki: dystans, półdystans i klincz. Podział na treningi, w których doskonalimy tylko jedną z tych składowych sprawdza się jedynie podczas nauki elementów technicznych u zawodników początkujących. Podczas przygotowań do rywalizacji zawodniczej takie podejście zaowocuje brakiem umiejętności swobodnego przechodzenia pomiędzy nimi w walce. Zawodnik używa wtedy tylko tych technik, którym poświęcił najwięcej czasu: tylko boksuje, kopie albo ma tendencje do skracania dystansu i rozgrywania walki w klinczu, – co w oczach sędziów i kibiców czyni go ,,nie kompletnym”.


Przykładowe charakterystyki ilościowe zadanych technik oraz czasu walki w poszczególnych składowych, sporządzone na podstawie pojedynków finałowych Mistrzostw Świata w Burgas 2008 przedstawiają, iż nie występują tutaj żadne prawidłowości. Bez względu na kategorię wagową, należy spodziewać się bardzo szybkiego tempa – o czym świadczy ilość zadanych ciosów. Nie stwierdzono też jakiejkolwiek korelacji w stosunku czasu walki w klinczu do czasu walki w dystansie i półdystansie. Wynika to z indywidualnych predyspozycji oraz tendencji zawodników. Należy to uwzględnić w przygotowaniach, zmieniając w ramach rundy stosunki czasowe np.: 30 sekundowe sekwencje składające się z 20 sek. dystansu na 10 sek. klinczu lub 10 sek. dystansu na 20 sek. klinczu.

Decydując się na pojedynek według zasad muay thai musisz liczyć się z bardzo dużym tempem walki, której składowe: dystans, półdystans i klincz mogą występować w różnym stosunku czasowym.


Oprócz umiejętności technicznych i wytrzymałościowych bardzo ważną rolę odgrywa przygotowanie siłowe. Sędziowie biorą pod uwagę tylko bardzo silne uderzenia i kopnięcia. W tym celu najistotniejsze jest kształtowanie mocy. Specyfika walki w klinczu wymaga też regularnej pracy nad siłą i lokalną wytrzymałością siłową. Najdogodniejszą formą rozwoju wszystkich tych wartości jest podział treningu na sześć grup ze względu na energetykę wysiłku : moc fosfagenowa (wysiłki z max intensywnością trwające do 3 sek.), pojemność fosfagenowa (wysiłki z max intensywnością trwające do 10 sek.), moc glikolityczna (wysiłki z max intensywnością trwające do 30 sek.), pojemność glikolityczna (wysiłki z max intensywnością trwające od 30 sek. do 2 min.), moc tlenowa (wysiłki z max intensywnością trwające od 2-5 min.), pojemność tlenowa (wysiłki z max intensywnością trwające powyżej 5 min).

autor:
Janowski J. Cykl przygotowania zawodników do profesjonalnej rywalizacji muay thai. 2012
źródła:
Kosendiak J., Wykłady z Teorii Sportu dla studentów Akademii Wychowania Fizycznego, Wrocław 2005
Crisafulli A., Vitelli S., Cappai I., Milia R., Tocco F., Melis F., Concu A. Physiological responses and energy cost during a simulation of a Muay Thai boxing match Applied Physiology, Nutrition, and Metabolism. Volume 34 Number 2. 2009
Janowski J., Jednoroczny cykl przygotowania zawodników do rywalizacji muay thai na etapie szkolenia mistrzowskiego, na przykładzie kadry narodowej. Kurs na stopień trenera II klasy, Wrocław 2008/2009 
Zatoń M., Energetyka wysiłku, wg wykładów z fizjologii sportu z dr Pauliną Hebisz, Wrocław 2008